Ngành bao bì đang trải qua một quá trình chuyển đổi lớn khi phải đối mặt với các thách thức về chuyển đổi xanh từ cả luật pháp trong nước và yêu cầu tiêu dùng bền vững cũng như các tiêu chuẩn quốc tế. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải thực hiện những thay đổi đáng kể để đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải. Trong bối cảnh đó, Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đã được thành lập với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất.
Sau 6 năm hoạt động, Pro Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể, cụ thể là thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024. Tuy nhiên, ngành tái chế vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những thách thức lớn là việc phân loại rác tại nguồn chưa hiệu quả và thiếu chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác. Ngoài ra, sản phẩm tái chế của Việt Nam còn gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe.
Để giải quyết những thách thức này, Pro Việt Nam đã đặt ra các mục tiêu và giải pháp cụ thể. Tổ chức này sẽ tập trung mở rộng mạng lưới hợp tác để nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế, ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Đồng thời, các doanh nghiệp thành viên sẽ thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom, dễ tái chế. Mục tiêu của Pro Việt Nam là đến năm 2030, toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom, tái chế, góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn.
Một số doanh nghiệp tái chế như Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân đã áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới. Công ty đã xây dựng hệ thống thu gom và tái chế rác thải nhựa, giúp giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường. Tuy nhiên, để kinh tế tuần hoàn phát triển, cần sự phối hợp của chính sách, nhà sản xuất, hiệp hội, khối thu gom phi chính thức, cùng truyền thông, giáo dục cộng đồng.
Chính vì vậy, việc xây dựng và phát triển hệ thống tái chế bao bì đồng bộ và hiệu quả đang là một yêu cầu cấp thiết. Việc liên minh các doanh nghiệp, tổ chức để cùng nhau giải quyết thách thức tái chế bao bì không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn giúp tận dụng nguồn tài nguyên, thúc đẩy phát triển bền vững. Các doanh nghiệp cần tích cực tham gia và hỗ trợ các hoạt động tái chế, nâng cao ý thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc tái chế bao bì.
Thêm vào đó, chính phủ và các cơ quan chức năng cần có các chính sách hỗ trợ và khuyến khích các hoạt động tái chế. Việc ban hành các quy định và tiêu chuẩn cụ thể về tái chế bao bì sẽ giúp tạo ra một môi trường pháp lý thuận lợi cho sự phát triển của ngành tái chế. Đồng thời, việc đầu tư vào công nghệ tái chế hiện đại sẽ giúp nâng cao hiệu quả và chất lượng của quá trình tái chế.
Cuối cùng, nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc tái chế bao bì cần được nâng cao. Các chiến dịch tuyên truyền và giáo dục về lợi ích của tái chế cần được triển khai rộng rãi. Khi cộng đồng có hiểu biết và tham gia tích cực vào quá trình tái chế, mục tiêu xây dựng một nền kinh tế tuần hoàn sẽ trở nên khả thi hơn.
