Ngành xây dựng đang đối mặt với một thách thức lớn trong việc giảm thiểu tác động môi trường và chủ động hấp thụ, lưu trữ khí carbon dioxide (CO2) từ khí quyển. Với việc tiêu thụ khoảng 32% năng lượng toàn cầu và đóng góp 34% tổng lượng phát thải toàn cầu, ngành này cần đẩy mạnh các biện pháp giảm phát thải để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. Một trong những giải pháp hứa hẹn giúp giảm thiểu tác động môi trường là sử dụng vật liệu xây dựng phát thải âm, hay còn gọi là carbon-negative materials.

Vật liệu phát thải âm được hiểu là những vật liệu có khả năng hấp thụ và lưu trữ nhiều CO2 hơn lượng phát thải trong suốt vòng đời của chúng. Xu hướng này không chỉ là đổi mới công nghệ đơn thuần mà còn phản ánh áp lực từ thị trường tài chính xanh, nơi mà các báo cáo ESG (Environmental, Social and Governance) ngày càng chú trọng đến phát thải embodied carbon trong vật liệu xây dựng. Cơ chế Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) của Liên minh Châu Âu (EU) đang tạo ra động lực cho việc giảm phát thải trong sản xuất xi măng và thép, những vật liệu then chốt trong ngành xây dựng.

Một số công nghệ vật liệu phát thải âm hiện nay bao gồm công nghệ CCU Concrete (Carbon Capture and Utilization), vật liệu composite mycelium, và cát olivine. Công nghệ CCU Concrete tích hợp CO2 được thu giữ vào vật liệu tái chế trong quá trình sản xuất, giúp giảm sự phụ thuộc vào vật liệu nguyên sinh và tạo ra dấu chân carbon âm cho các dự án xây dựng bền vững. Những công nghệ này không chỉ giúp giảm phát thải mà còn mở ra khả năng tạo ra các sản phẩm xây dựng với tính bền vững cao.

Tuy nhiên, vật liệu xây dựng phát thải âm vẫn đối mặt với nhiều thách thức đáng kể trong quá trình thương mại hóa. Một trong những rào cản chính là chi phí cao, cùng với sự thiếu thống nhất về tiêu chuẩn và định nghĩa toàn cầu. Để thúc đẩy sự phát triển của ngành này, các chính phủ cần thiết kế và thực hiện các chính sách khuyến khích phù hợp, hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc nghiên cứu, phát triển và áp dụng công nghệ mới.

Cơ hội thương mại hóa đang mở ra thông qua các kênh tài chính xanh. Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP FI) ghi nhận sự gia tăng đáng kể trong các cải cách chính sách và quy định trên toàn thế giới, với nhiều quốc gia thiết lập các khung tài chính net-zero. Thị trường CBAM mở rộng cũng tạo động lực đầu tư vào vật liệu carbon-negative, giúp các doanh nghiệp có thể tiếp cận nguồn vốn xanh để phát triển và sản xuất các vật liệu thân thiện với môi trường.

Việt Nam đã cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc (COP26). Quốc gia đã thiết lập các chương trình quốc gia bao gồm Chiến lược Tăng trưởng Xanh và một số kế hoạch thực hiện liên quan. Việc cập nhật Đóng góp quốc gia tự nguyện (NDC) 3.0 vào năm 2025 sẽ giúp Việt Nam tích hợp các mục tiêu giảm phát thải carbon trong ngành xây dựng vào chiến lược khí hậu quốc gia, mở ra cơ hội cho sự phát triển của ngành xây dựng bền vững.

Trước những thách thức và cơ hội đan xen, ngành xây dựng cần chủ động thích nghi và đổi mới để hướng tới tương lai bền vững. Sự phát triển của vật liệu xây dựng phát thải âm không chỉ là một giải pháp tạm thời mà còn là một bước tiến quan trọng trong hành trình giảm thiểu tác động môi trường của ngành xây dựng.

Giá vật liệu xây dựng tăng cao đang có tác động rõ rệt đến thị trường bất động sản, ảnh hưởng đến chi phí đầu tư, tiến độ xây dựng và tâm lý người mua. Theo các chuyên gia, vật liệu xây dựng chiếm từ 40-60% tổng chi phí xây dựng, do đó khi giá thép, xi măng, gạch, cát… tăng, giá thành mỗi m² xây dựng cũng tăng tương ứng.

Tác động của giá vật liệu xây dựng tăng là rất đáng kể. Khi giá vật liệu xây dựng tăng 10-20%, chi phí xây dựng có thể đội lên hàng chục tỷ đồng/dự án, ảnh hưởng đến tính toán hiệu quả đầu tư. Điều này dẫn đến việc chủ đầu tư buộc phải hoãn thi công, giãn tiến độ, hoặc cắt giảm tiện ích trong dự án để cân đối ngân sách. Giá vật liệu xây dựng tăng cũng gây áp lực lên giá bán nhà, khiến người mua thực gặp khó khăn hơn trong việc tiếp cận bất động sản.

Ngoài ra, giá vật liệu xây dựng tăng còn ảnh hưởng đến dòng vốn và tâm lý thị trường. Chi phí tăng kéo theo rủi ro tài chính cao hơn cho nhà phát triển và ngân hàng cấp tín dụng. Nhà đầu tư và người dân thì có tâm lý chờ giá giảm hoặc giãn tiến độ mua, khiến thanh khoản thị trường bất động sản sụt giảm.

Để ứng phó với tình hình giá vật liệu xây dựng tăng, các chuyên gia đề xuất một số giải pháp. Thứ nhất, tìm kiếm nguồn cung vật liệu từ nhiều nhà cung cấp khác nhau để tránh phụ thuộc vào một nguồn duy nhất. Tăng cường khai thác và sản xuất vật liệu xây dựng trong nước, đặc biệt là các loại vật liệu thay thế.

Thứ hai, thiết kế công trình theo hướng tiết kiệm vật liệu, giảm thiểu hao phí. Áp dụng các giải pháp thiết kế tối ưu, phù hợp với điều kiện khí hậu Việt Nam. Sử dụng các công nghệ xây dựng tiên tiến, giúp giảm thời gian và chi phí thi công.

Thứ ba, khuyến khích sử dụng các loại vật liệu xây dựng mới, vật liệu tái chế như xỉ nhiệt điện, cốt liệu tái sinh từ bê tông, nhựa tái chế. Nghiên cứu và phát triển các loại vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường, có giá thành hợp lý.

Cuối cùng, rà soát, đánh giá các mỏ khoáng sản, đẩy nhanh tiến độ đưa các mỏ đã cấp phép vào khai thác. Hoàn tất thủ tục đấu giá các mỏ đủ điều kiện để bổ sung nguồn cung kịp thời. Cắt giảm thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh vật liệu xây dựng.

Kết luận, giá vật liệu xây dựng tăng cao chắc chắn có tác động đáng kể đến thị trường bất động sản. Để ứng phó, doanh nghiệp buộc phải tái cấu trúc thiết kế, chuyển hướng sang phân khúc phù hợp, hoặc tăng sử dụng vật liệu mới, thân thiện môi trường và tiết kiệm chi phí hơn. Việc tìm kiếm giải pháp kịp thời và hiệu quả sẽ giúp thị trường bất động sản phục hồi và phát triển bền vững. Tham khảo thêm thông tin về thị trường bất động sản Việt Nam và các chính sách liên quan đến ngành xây dựng trên các trang tin tức uy tín.

Đối với nhiều người, việc xây dựng một ngôi nhà không chỉ là nơi để ở mà còn là một khoản đầu tư dài hạn. Vì vậy, việc lập kế hoạch và chuẩn bị kỹ lưỡng cho dự án xây dựng nhà là rất quan trọng. Bạn và vợ chồng đang dự định xây một căn nhà 3 tầng 1 tum vào cuối năm nay với diện tích mặt sàn khoảng 80m2 và ngân sách là 1,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, với việc giá vật liệu xây dựng tăng cao từ đầu năm nay, bạn đang băn khoăn liệu có nên triển khai xây dựng ngay hay nên chờ đến năm sau.

Theo tư vấn của chuyên gia xây dựng, giá vật liệu như sắt thép, xi măng, gạch… đã tăng từ 10-20% so với năm ngoái và không có dấu hiệu giảm trong tương lai gần. Vì vậy, nếu gia đình đã sẵn sàng về tài chính và đất đai, nên cân nhắc triển khai xây dựng sớm để có chỗ ở ổn định. Việc trì hoãn có thể dẫn đến việc giá vật liệu tiếp tục tăng, làm tăng tổng chi phí xây dựng.

Về ngân sách 1,5 tỷ đồng, chuyên gia tư vấn cho biết, với diện tích xây dựng khoảng 320m2 (3 tầng + 1 tum), suất xây dựng phần thô và nhân công hoàn thiện hiện nay khoảng 4,5-5,5 triệu đồng/m2. Như vậy, tổng chi phí phần thô và hoàn thiện cơ bản sẽ khoảng 1,6 tỷ đồng. Điều này có nghĩa là ngân sách của bạn sẽ gần như được sử dụng hết cho phần xây dựng cơ bản.

Chuyên gia tư vấn cũng khuyến cáo rằng, với ngân sách 1,5 tỷ đồng, chỉ đủ cho phần xây dựng ở mức tiết kiệm hoặc cơ bản. Để hoàn thiện khá đẹp và làm nội thất, cần chuẩn bị thêm khoảng 200-300 triệu đồng. Vì vậy, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng về nhu cầu và khả năng tài chính của mình để tránh việc thiếu hụt kinh phí trong quá trình xây dựng.

Để tối ưu chi phí, gia chủ nên ưu tiên hoàn thiện phần nhà trước, sau đó đầu tư dần nội thất theo khả năng tài chính. Việc này sẽ giúp bạn có một ngôi nhà cơ bản để ở và sau đó có thể nâng cấp dần nội thất theo thời gian. Ngoài ra, việc tìm nhà thầu uy tín, ký hợp đồng rõ ràng cũng là yếu tố quan trọng để tiết kiệm chi phí và đảm bảo chất lượng công trình.

Cuối cùng, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm xây dựng và kế hoạch tài chính của mình. Nếu đã sẵn sàng, bạn nên triển khai xây dựng sớm để tránh việc giá vật liệu tiếp tục tăng. Đồng thời, bạn cũng nên chuẩn bị một kế hoạch dự phòng cho các tình huống phát sinh trong quá trình xây dựng.