Cùng với các cấp chính quyền và toàn xã hội, nhiều tổ chức hội, đoàn thể và cá nhân đã tích cực tham gia hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa cho những người có công với cách mạng, gia đình liệt sĩ và thương binh trên cả nước. Những căn nhà mang ý nghĩa sâu sắc về lòng biết ơn và tinh thần trách nhiệm cộng đồng đã được xây dựng, giúp cải thiện điều kiện sống cho những người có công.

Bà Nguyễn Thị Vinh, sinh năm 1933, quê Yên Bái, đã dành hơn 40 năm tìm kiếm mộ con trai thứ hai, Ngô Thanh Sơn, nhập ngũ năm 1981 và hy sinh tại mặt trận Vị Xuyên, Hà Giang. Hiện, bà sống cùng con gái út bị khuyết tật trong căn nhà lụp xụp khoảng 30m². Thu nhập của bà chủ yếu dựa vào trợ cấp của Nhà nước. Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh Yên Bái đã hỗ trợ 150 triệu đồng để xây ngôi nhà mới rộng hơn 80m² cho gia đình.

Ông Đồng Quang Hưng, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh Yên Bái, cho biết: ‘Hội đã hỗ trợ xây dựng 144 ngôi nhà tình nghĩa cho cha mẹ, vợ, con liệt sĩ và người thờ cúng liệt sĩ, với tổng kinh phí gần 10 tỷ đồng.’ Hội ưu tiên hỗ trợ những người cao tuổi, có người đã hơn 100 tuổi.

Ông Nguyễn Thanh Tước, sinh năm 1951, xã Quang Minh, Hà Nội, đã xung phong nhập ngũ năm 1970 và bị thương năm 1971. Xuất ngũ với thương tật hơn 30%, ông về quê trồng hoa mưu sinh. Thu nhập ít ỏi cùng trợ cấp thương binh chỉ đủ cho sinh hoạt tối thiểu. Hội Bộ đội Trường Sơn-Đường Hồ Chí Minh thành phố Hà Nội đã vận động các tổ chức, đoàn thể cùng hội viên quyên góp 50 triệu đồng để xây dựng lại mái ấm cho ông.

Tấm lòng của đồng đội được tiếp sức bởi sự chung tay của bà con lối xóm, người thân, bạn bè. Nhờ đó, một ngôi nhà mái bằng khang trang, rộng 180m² với tổng kinh phí hơn 100 triệu đồng đã hoàn thiện.

Hội Truyền thống Trường Sơn-Đường Hồ Chí Minh Việt Nam đã coi việc chăm lo đời sống hội viên, trước hết là về nhà ở, là nhiệm vụ xuyên suốt. Theo Thiếu tướng Võ Sở, Chủ tịch Hội, qua vận động tài trợ, quyên góp từ nguồn lực xã hội, từ năm 2011 đến nay, Hội đã vận động xây dựng được hơn 3.000 căn nhà nghĩa tình Trường Sơn với tổng giá trị gần 200 tỷ đồng.

Từ chủ trương của Trung ương Hội, tinh thần ‘nghĩa tình đồng đội’ đã lan tỏa mạnh mẽ tới các cấp hội trên cả nước. Hội Truyền thống Trường Sơn Đường Hồ Chí Minh tỉnh Thanh Hóa đã hỗ trợ xây dựng được 299 căn nhà với tổng kinh phí khoảng 1,5 tỷ đồng.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về xóa nhà tạm, nhà dột nát, cả nước đã xây mới và sửa chữa hơn 41.800 căn cho người có công với cách mạng. Kết quả này có được nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự chung tay của nhân dân. Nhiều tổ chức hội do cựu chiến binh thành lập không chỉ góp phần đáng kể về số lượng nhà mà còn là hạt nhân lan tỏa phong trào trên toàn quốc.

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 213/2025/NĐ-CP quy định chế độ, chính sách đối với cơ quan, đơn vị, cá nhân tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 15/9/2025 và thay thế Nghị định số 04/CP ngày 16/1/1995 của Chính phủ ban hành Quy chế bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự.

Nghị định quy định rõ chế độ phụ cấp đối với lực lượng chuyên trách thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự. Đối tượng được hưởng phụ cấp gồm lực lượng chuyên trách thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự Nhóm đặc biệt; lực lượng thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Sở chỉ huy Bộ Quốc phòng; lực lượng chuyên trách thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ các công trình quốc phòng Nhóm I loại A không niêm cất, lấp phủ. Các đối tượng trên được hưởng phụ cấp trách nhiệm công việc 0,2. Riêng đối tượng thuộc lực lượng quy định tại điểm a, c làm nhiệm vụ bảo quản công trình quốc phòng thì được hưởng phụ cấp đặc thù quân sự 10%.

Nghị định cũng quy định chế độ trợ cấp ngày công lao động, tiền ăn đối với cá nhân được huy động tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự. Trường hợp huy động tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự gồm: Huy động khắc phục sự cố thiên tai, hỏa hoạn; huy động xử lý tình huống về an ninh, trật tự ảnh hưởng đến an toàn, bí mật của công trình quốc phòng và khu quân sự. Mức trợ cấp ngày công lao động bằng mức trợ cấp đối với dân quân biển làm nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ hải đảo, vùng biển. Mức tiền ăn bằng tiền ăn cơ bản của hạ sĩ quan, binh sĩ bộ binh đang tại ngũ trong Quân đội nhân dân Việt Nam.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân phối hợp hoặc được huy động tham gia bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự có thành tích thì được khen thưởng theo quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng. Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định về bồi thường thiệt hại về tài sản đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân phối hợp hoặc được huy động tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự.

Nghị định quy định người được huy động tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự bị ốm đau, bị tai nạn, bị thương, bị tử vong khi thực hiện nhiệm vụ được hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật. Người đang tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế bị ốm đau, bị tai nạn, bị thương, bị tử vong khi thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự được hưởng các quyền lợi theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Người không tham gia bảo hiểm y tế bị ốm đau, bị tai nạn, bị thương khi thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự được thanh toán toàn bộ chi phí khám bệnh, chữa bệnh.

Người không tham gia bảo hiểm xã hội mà bị tai nạn làm suy giảm khả năng lao động theo kết luận của Hội đồng giám định y khoa thì được xét trợ cấp tùy theo mức độ suy giảm khả năng lao động; nếu bị tử vong thì thân nhân được hưởng trợ cấp tiền tuất, tiền mai táng phí. Người bị thương hoặc bị tử vong khi thực hiện nhiệm vụ thì được xem xét hưởng chế độ, chính sách như thương binh hoặc được xem xét để công nhận là liệt sĩ và hưởng các quyền khác theo quy định của pháp luật.

Tính đến ngày 25/7, số lượng người nộp đơn thôi việc đã lên tới 85.447 người, trong đó 77.278 người đã nghỉ hưu hoặc thôi việc. Hiện có 74.240 người đang được trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí, bao gồm 20.410 người đang trình và 53.830 người đã được phê duyệt. Đã có 41.000 người nhận trợ cấp, chiếm 76% tổng số người được phê duyệt. So với cuối tháng 6, số người đã nhận tiền trợ cấp nghỉ hưu và thôi việc tăng thêm 15.380 người.

Bộ Nội vụ đang tích cực triển khai các công việc liên quan đến việc điều chuyển biên chế giữa các bộ ngành sau khi sắp xếp và giữa Bộ Công Thương với địa phương khi chuyển lực lượng quản lý thị trường về địa phương quản lý. Bộ cũng sẽ tiếp tục rà soát, phối hợp với các cơ quan liên quan đề xuất điều chuyển biên chế giữa các khối như trung ương và địa phương; bộ ngành và cơ quan khối Đảng, phù hợp với phương án tinh gọn tổ chức bộ máy.

Theo thống kê, sau khi sắp xếp, các địa phương đã giảm 713 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh và tất cả cơ quan chuyên môn cấp huyện. Hiện cả nước còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương, 3.321 xã, phường và đặc khu. Ước tính đợt sáp nhập này giảm 18.400 biên chế cấp tỉnh, 110.700 biên chế cấp xã và 120.500 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Toàn hệ thống chính quyền địa phương hai cấp dự kiến còn 91.784 cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh và 199.000 biên chế cấp xã.

Về kinh phí, ước tính của Bộ Nội vụ cho thấy tổng số tiền ngân sách tiết kiệm giai đoạn 2026-2030 là 27.600 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh; 128.700 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp xã; 34.000 tỷ đồng do giảm cán bộ không chuyên trách cấp xã. Như vậy, tổng kinh phí tiết kiệm chi tiền lương và chi hành chính là 190.500 tỷ đồng giai đoạn 2026-2030 do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh, huyện, xã và cán bộ không chuyên trách.

Ước tính ngân sách cần chi 22.139 tỷ đồng cho 18.449 cán bộ, công chức cấp tỉnh thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi, tương đương 1,2 tỷ đồng/người; chi 99.700 tỷ đồng cho người thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi cấp xã. Kinh phí đóng bảo hiểm xã hội cho những người nghỉ hưu trước tuổi mà không bị trừ tỷ lệ lương hưu là 6.600 tỷ đồng. Tổng kinh phí dự kiến giai đoạn 2025-2030 chi cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi do sáp nhập đơn vị hành chính các cấp là 128.480 tỷ đồng.

Ngoài ra, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết tỷ lệ thất nghiệp trong 6 tháng đầu năm duy trì mức thấp dưới 3%. Cả nước có 429.166 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp. Việt Nam đã đưa 74.691 người đi làm việc ở nước ngoài.

Trong năm 2025, nhiều cơ chế và chính sách mới đang được hoàn thiện nhằm tri ân và chăm sóc người có công một cách toàn diện và thiết thực hơn. Điều này thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước trong công tác ‘Đền ơn đáp nghĩa’. Tiếp nối truyền thống ‘Đền ơn đáp nghĩa’, Cục Người có công (Bộ Nội vụ) đang phối hợp với các cơ quan chức năng rà soát và xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 131/2021/NĐ-CP. Nghị định này quy định chi tiết và biện pháp thi hành Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng. Dự kiến trình Chính phủ trong quý IV năm 2025, nghị định mới sẽ kế thừa, sửa đổi, bổ sung từ thực tiễn và phản ánh các nội dung mới phát sinh.

Song song với đó, hồ sơ Nghị định điều chỉnh chế độ trợ cấp hàng tháng đối với thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến và thanh niên xung phong cơ sở miền Nam tham gia kháng chiến giai đoạn 1965-1975 cũng đang được hoàn thiện để trình Chính phủ trong quý III năm nay. Bộ LĐTB&XH (nay là Bộ Nội vụ) đã ban hành Thông tư số 05/2025/TT-BLĐTBXH ngày 28/02/2025, quy định định mức kinh tế kỹ thuật cho dịch vụ giám định ADN, xác định danh tính liệt sĩ còn thiếu thông tin. Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi hơn trong xác định danh tính liệt sĩ – một việc làm mang tính nhân văn sâu sắc.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Cục Người có công đã tiếp nhận 397 mẫu hài cốt liệt sĩ để giám định ADN. Cục cũng thực hiện thẩm định hồ sơ công nhân liệt sĩ, trình Bộ, trình Thủ tướng Chính phủ cấp mới 196 Bằng Tổ quốc ghi công; cấp lại 1.959 Bằng Tổ quốc ghi công; cấp trích lục 56 hồ sơ liệt sĩ. Không chỉ dừng ở xây dựng thể chế, việc chăm lo đời sống người có công tiếp tục được ưu tiên. Chủ tịch nước đã ký các Quyết định về việc tặng quà người có công với cách mạng nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025, kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 80 năm ngày thành lập nước.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1254/QĐ-TTg ngày 24/6/2025 kiện toàn Ban Quản lý Quỹ Đền ơn đáp nghĩa Trung ương và Công điện số 102/CĐ-TTg ngày 30/6/2025 yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương ưu tiên triển khai các nhiệm vụ liên quan đến chính sách người có công. Bộ Nội vụ cũng ban hành hướng dẫn triển khai các quyết định của Chủ tịch nước về tặng quà, đồng thời đôn đốc thực hiện Quyết định số 21/2024/QĐ-TTg ngày 22/11/2024 về hỗ trợ nhà ở đối với người có công và thân nhân liệt sĩ giai đoạn 2023-2025.

Hướng đến kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, các hoạt động tưởng niệm, tri ân đang diễn ra trên cả nước. Một trong những điểm nhấn là Cuộc gặp mặt người có công, nhân chứng lịch sử cấp Trung ương do Bộ Nội vụ tổ chức tại Hà Nội. Đây là dịp để tri ân sâu sắc tới các đồng chí cán bộ lão thành cách mạng, cán bộ tiền khởi nghĩa, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân nhân, Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến, nhân chứng lịch sử; người có công với cách mạng qua các thời kỳ; đại diện thân nhân liệt sỹ có nhiều đóng góp trong sự nghiệp cách mạng, chiến đấu, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc.

Cùng với đó là chuỗi hoạt động thiết thực, đầy xúc động như: Dâng hương tưởng niệm, thắp nến tri ân tại các nghĩa trang liệt sĩ, phát động phong trào thanh niên chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, chỉnh trang công trình ghi công liệt sĩ, vận động Quỹ Đền ơn đáp nghĩa Trung ương, tổ chức thăm hỏi, tặng quà tại các địa phương và trung tâm điều dưỡng người có công. Tri ân không chỉ bằng lời nói, mà bằng hành động, những chính sách, hoạt động ý nghĩa đang góp phần khẳng định đạo lý ‘Uống nước nhớ nguồn’ của dân tộc Việt Nam.