Trong khuôn khổ dự án hợp tác Việt Nam – Cuba nhằm phát triển sản xuất lúa gạo, thạc sĩ Trần Thị Thắm, một chuyên gia hàng đầu của Việt Nam, đã có những trải nghiệm quý giá và đóng góp đáng kể vào thành công của dự án. Với kinh nghiệm 15 năm làm việc tại Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Bắc Trung Bộ, chị Thắm đã mang đến dự án này một góc nhìn chuyên sâu và tinh thần quyết tâm giúp đỡ người dân Cuba vượt qua khó khăn về lương thực.

Khi đến Cuba, chị Thắm và các chuyên gia Việt Nam khác đã phải đối mặt với nhiều thách thức, từ tình trạng thiếu xăng dầu, vật tư, đến điện để bơm nước. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ từ Ban quản lý dự án phía Cuba, họ đã có thể triển khai các hoạt động nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng, sản xuất và phục tráng giống một cách hiệu quả. Chị Thắm đã trực tiếp hướng dẫn cán bộ nghiên cứu và cán bộ khuyến nông Cuba về kỹ thuật canh tác lúa, cũng như xây dựng các mô hình thâm canh lúa để nâng cao năng suất và sản chất lượng sản phẩm.

Một trong những khó khăn lớn nhất mà chị Thắm và các chuyên gia Việt Nam gặp phải là việc thay đổi tư duy và tập quán của người dân địa phương. Do đặc thù về thành phần kinh tế tập thể và chế độ bao cấp, người dân Cuba đã quen với việc làm việc thụ động và thiếu chủ động. Tuy nhiên, bằng phương pháp ‘cầm tay chỉ việc’ và sự tận tâm trong công việc, các chuyên gia Việt Nam đã có thể giúp người dân Cuba thay đổi tập quán canh tác lạc hậu và áp dụng kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất.

Sau 5 tháng triển khai dự án với sự miệt mài và nỗ lực không ngừng, dự án đã mang lại những thành quả đáng kể. Các mô hình lúa được canh tác theo kỹ thuật tiên tiến của Việt Nam đã được hình thành, sinh trưởng và phát triển tốt. Năng suất lúa đã tăng cao vượt trội so với trước đây, và người dân Cuba đã có thể tự tin áp dụng kỹ thuật mới vào sản xuất của mình. Không chỉ dừng lại ở đó, tình cảm giữa các chuyên gia Việt Nam và đồng nghiệp Cuba cũng ngày càng gắn bó và chặt chẽ, bất chấp sự khác biệt về ngôn ngữ và văn hóa.

Dự án này không chỉ mang lại những cánh đồng lúa trĩu hạt và góp phần đảm bảo an ninh lương thực cho Cuba, mà còn góp phần viết tiếp câu chuyện hữu nghị giữa hai dân tộc Việt Nam và Cuba. Qua dự án này, Việt Nam đã thể hiện rõ vị thế và vai trò của mình trong việc hỗ trợ các nước bạn bè phát triển sản xuất lương thực, cũng như khẳng định sự gắn bó và hợp tác chặt chẽ giữa hai quốc gia trong lĩnh vực nông nghiệp.

more information

Chiều ngày 15/7, tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức hội thảo với chủ đề ‘Phát triển nông nghiệp bền vững gắn với bảo vệ môi trường’. Hội thảo này nằm trong khuôn khổ chương trình giám sát chuyên đề của Quốc hội, nhằm tìm ra các giải pháp để phát triển nông nghiệp bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp.

Trước những thách thức về biến đổi khí hậu, sự suy giảm tài nguyên đất nước và đa dạng sinh học, cũng như tình trạng ô nhiễm môi trường nông thôn và khu vực sản xuất nông nghiệp đang gia tăng, các đại biểu tham dự hội thảo đã nhấn mạnh rằng ngành nông nghiệp nước ta cần chuyển đổi mô hình phát triển từ khai thác tối đa sang phát triển hài hòa bền vững. Điều này đòi hỏi sự chuyển đổi từ chú trọng sản lượng sang chú trọng chất lượng, hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Phát triển nông nghiệp bền vững không chỉ là yêu cầu tất yếu từ thực tiễn mà còn là trách nhiệm của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế, đặc biệt là mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Hội thảo là dịp để các nhà quản lý, nhà khoa học, các tổ chức nghiên cứu, đào tạo doanh nghiệp và cơ quan hoạch định chính sách cùng trao đổi, chia sẻ tri thức thực tiễn và tầm nhìn để kiến tạo một nền nông nghiệp phát triển xanh, sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam, cho biết hiện nay Học viện đang triển khai đào tạo hơn 70 ngành học, trong đó có các ngành mũi nhọn như khoa học, môi trường quản lý đất đai, công nghệ sinh học, phát triển nông thôn bền vững. Trong giai đoạn 2015-2025, Học viện đã công bố hơn 100 sản phẩm khoa học và công nghệ được cấp văn bằng sở hữu trí tuệ hoặc công nhận tiến bộ kỹ thuật. Nhiều công trình trong số đó hướng tới giảm phát thải, tái tạo tài nguyên, cải thiện môi trường sinh thái.

Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, đề nghị rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện đồng bộ về sản xuất trồng trọt, bền vững, hữu cơ và sản xuất nông nghiệp sinh thái tuần hoàn, lồng ghép với yếu tố bảo vệ môi trường. Ông cũng đề nghị tham mưu ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp sản xuất thuốc bảo vệ thực vật sinh học, các chế phẩm hữu cơ, tăng cường đầu tư nghiên cứu, phát triển các tiến bộ kỹ thuật canh tác tiên tiến.

Các đại biểu cũng đề nghị hoàn thiện hành lang pháp lý, đầu tư tài chính xanh, phát triển các cơ sở đào tạo, nghiên cứu để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực nông nghiệp, có những cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân thực hiện nông nghiệp xanh.

Ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed, cho rằng vấn đề chính không phải là vấn đề kỹ thuật mà chính là vấn đề chính sách để đưa vào cuộc sống. Ông đề nghị quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư cơ sở hạ tầng, hướng dẫn cho nông dân tập huấn, liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh rằng nông nghiệp tuần hoàn không bắt đầu từ đỉnh cao mà từ nền tảng. Muốn phát triển bền vững hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, không thể chờ hoàn thiện thể chế, ngân sách đủ đầy mới bắt đầu vào việc, phải bắt đầu từ từng hộ nông dân làm được việc nhỏ nhất, từng cán bộ khuyến nông nói bằng ngôn ngữ dễ hiểu nhất, từng trường, viện nghiên cứu giải pháp thiết thực nhất. Sắp tới, Quốc hội tiếp tục ưu tiên sửa đổi, bổ sung các luật liên quan để tháo gỡ rào cản, hỗ trợ đầu tư xanh và tăng cường giám sát thực thi, đảm bảo nền nông nghiệp Việt Nam không chỉ đạt mục tiêu tăng trưởng mà còn góp phần thực hiện tầm nhìn phát triển quốc gia đến năm 2045.

Ông Nguyễn Hồng Thiện, người đứng đầu Công ty TNHH MTV Tư Sang tại tỉnh Đồng Tháp, đã trở thành biểu tượng của sự sáng tạo và đổi mới trong lĩnh vực sản xuất máy nông cụ. Với hàng chục nghìn máy móc phục vụ sản xuất lúa hàng hóa được tạo ra, ông đã và đang góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả và giảm thiểu khó khăn cho nông dân trên khắp cả nước.

Với nền tảng gia đình có truyền thống làm cơ khí và chế tạo máy nông cụ, ông Thiện đã tiếp tục phát huy và phát triển nghề nghiệp của mình sau khi tốt nghiệp Đại học Bách Khoa TP.HCM. Công ty TNHH MTV Tư Sang, do ông lãnh đạo, đã trở thành một điểm sáng trong lĩnh vực cơ khí nông nghiệp với hàng loạt các sản phẩm máy móc hiện đại và hữu ích.

Gần 30 năm qua, ông Thiện đã không ngừng sáng chế và cải tiến các loại máy nông cụ để đáp ứng nhu cầu của nông dân. Các sản phẩm của ông bao gồm máy gặt đập liên hợp, máy gieo sạ, máy cuốn rơm, máy trộn phân và nhiều loại máy khác. Đặc biệt, máy cuốn rơm tự hành do ông sáng chế đã giúp giảm thiểu sức lao động thủ công và tăng hiệu suất thu gom rơm trên diện tích lớn.

Ông Thiện không chỉ dựa vào kiến thức kỹ thuật mà còn trực tiếp trải nghiệm thực tế trên đồng ruộng, lắng nghe tâm tư và nguyện vọng của nông dân để hoàn thiện các thiết bị. Hầu hết các loại máy do ông cải tiến và sáng chế đều được thiết kế để phù hợp với thực tiễn sản xuất, sử dụng nhiên liệu dầu để tiết kiệm chi phí cho nông dân.

Một trong những sáng chế nổi bật của ông Thiện là máy gặt đập liên hợp, đã đạt được nhiều giải thưởng cao tại các hội thi sáng tạo khoa học – kỹ thuật cấp tỉnh và khu vực. Năm 2010, máy gặt đập liên hợp của ông đã đoạt giải nhất tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật cấp toàn quốc và được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen.

Công ty TNHH MTV Tư Sang của ông Thiện đã tích cực tham gia vào các chương trình của ngành nông nghiệp, bao gồm chương trình “Cánh đồng mẫu lớn” và gần đây là Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Các sản phẩm máy nông cụ của công ty đã giúp nông dân giảm thiểu chi phí, nâng cao lợi nhuận và góp phần vào việc giảm phát thải.

Hiện tại, ông Thiện và cộng sự tại Công ty Tư Sang đang tiếp tục nghiên cứu và cải tiến các sản phẩm để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nông dân, đặc biệt là trong khuôn khổ Đề án trồng 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Với tinh thần sáng tạo và đổi mới không ngừng, ông Nguyễn Hồng Thiện tiếp tục là một hình tượng của sự tận tâm và sáng tạo trong lĩnh vực cơ khí nông nghiệp.