Nghiên cứu mới đây được công bố trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (JAMA) đã chỉ ra rằng việc nuôi dạy cháu có thể mang lại những lợi ích tích cực đáng kể cho não bộ của ông bà. Cụ thể, những người lớn tuổi trong độ tuổi từ 50 đến 79, khi tham gia vào việc chăm sóc cháu ở mức độ vừa phải hàng tuần, có thể giảm thiểu tới 24% nguy cơ mắc phải tình trạng sa sút trí tuệ.

Các nhà nghiên cứu đã giải thích rằng việc chăm sóc trẻ nhỏ yêu cầu người lớn tuổi phải tích cực tham gia vào các hoạt động như trò chuyện, chơi đùa với cháu, từ đó tạo ra sự vận động đều đặn và hiệu quả cho não bộ. Không chỉ giúp người lớn tuổi duy trì và giữ gìn trí nhớ, việc dành thời gian cho cháu còn giúp họ cập nhật và tiếp cận với thế giới hiện đại một cách dễ dàng hơn. Rất nhiều người cao tuổi đã học cách sử dụng công nghệ để tương tác với cháu, chẳng hạn như bật các cuộc gọi video, tra cứu thông tin trên mạng, hoặc cùng hát theo các bài hát phổ biến trên mạng xã hội. Tất cả những hành động này đều đóng vai trò kích hoạt các vùng khác nhau của não bộ, góp phần duy trì sự linh hoạt và hoạt động của trí nhớ.

Không chỉ dừng lại ở những tác động tích cực về mặt nhận thức, việc chăm sóc cháu còn là một yếu tố quan trọng giúp xua tan cảm giác cô đơn – một trong những yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến trầm cảm và suy giảm chức năng não ở người cao tuổi. Khi ông bà cảm thấy mình vẫn có vai trò quan trọng trong gia đình, còn được yêu thương và cần đến, họ có xu hướng sống tích cực và lạc quan hơn. Sự tham gia vào các hoạt động chăm sóc cháu không chỉ mang lại niềm vui mà còn giúp người cao tuổi cảm thấy có ích và gắn kết với các thành viên khác trong gia đình.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng việc chăm cháu quá nhiều, đặc biệt là trên 40 giờ mỗi tuần, có thể sẽ tạo ra những áp lực không mong muốn về thể chất và tâm lý. Do đó, điều quan trọng là duy trì việc chăm sóc các cháu ở mức độ vừa phải, xem đây như một hoạt động nhằm tăng cường kết nối xã hội và kích thích não bộ, thay vì biến nó thành một gánh nặng. Người già cũng cần có thời gian nghỉ ngơi và tĩnh dưỡng để tái tạo năng lượng và đảm bảo sức khỏe thể chất cũng như tinh thần.

Để đạt được những lợi ích tích cực từ việc chăm sóc cháu, người cao tuổi nên cân bằng giữa việc chăm sóc và các hoạt động nghỉ ngơi, giải trí cá nhân. Hơn nữa, các thành viên trong gia đình cũng cần hỗ trợ và chia sẻ trách nhiệm trong việc chăm sóc cháu, nhằm giúp người cao tuổi có thể tận hưởng thời gian bên cạnh cháu mà không cảm thấy bị áp lực.

Thông tin về sự ra đi của Phó Chủ tịch Đại học FPT, ông Hoàng Nam Tiến, do đột quỵ ở tuổi 56 đã gây ra nhiều tiếc thương trong cộng đồng. Đồng thời, sự việc này cũng làm dấy lên lời cảnh tỉnh về hiểm họa đột quỵ – một căn bệnh nguy hiểm có thể cướp đi sinh mạng bất cứ lúc nào, bất kể tuổi tác.

Đột quỵ, hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là tình trạng y tế khẩn cấp và nguy hiểm hàng đầu hiện nay. Căn bệnh này không chỉ là nguyên nhân gây tử vong cao mà còn để lại những di chứng nặng nề, ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và gia đình. Đột quỵ có thể xảy ra khi một cục máu đông hoặc mảng xơ vữa làm tắc nghẽn mạch máu, ngăn không cho máu lên não, hoặc khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu vào mô não xung quanh.

Có hai dạng đột quỵ chính: đột quỵ do thiếu máu cục bộ và đột quỵ do xuất huyết. Đột quỵ do thiếu máu cục bộ chiếm khoảng 80% các trường hợp. Để nhận biết các dấu hiệu đột quỵ, người dân có thể ghi nhớ quy tắc F.A.S.T: Face (mặt), Arm (tay), Speech (lời nói), và Time (thời gian). Thời gian là yếu tố quan trọng nhất trong việc điều trị đột quỵ. Càng được cấp cứu sớm, khả năng phục hồi của người bệnh càng cao.

Các chuyên gia y tế chỉ ra rằng đột quỵ thường liên quan đến các yếu tố nguy cơ có thể kiểm soát được, như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường, hút thuốc lá, mỡ máu cao, béo phì và thiếu vận động. Để phòng chống đột quỵ hiệu quả, khuyến cáo từ Bộ Y tế nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động phòng ngừa. Điều này bao gồm xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia, kiểm soát các bệnh lý nền, và duy trì cân nặng hợp lý.

Đột quỵ là một căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu chúng ta có kiến thức và thay đổi lối sống. Việc chủ động chăm sóc sức khỏe, kiểm soát các yếu tố nguy cơ và nhận biết sớm các dấu hiệu sẽ giúp giảm thiểu những rủi ro và bảo vệ cuộc sống của chính mình và những người thân yêu. Như vậy, mỗi người hãy tích cực chủ động bảo vệ sức khỏe của mình trước những nguy cơ của đột quỵ.

Hội chứng Kleine-Levin, còn được biết đến với tên gọi hội chứng nàng ngủ hoặc hội chứng ngủ gia đình, là một tình trạng thần kinh hiếm gặp. Tình trạng này gây ra các giai đoạn buồn ngủ dài đáng kể, kéo dài từ 16 đến 20 giờ mỗi ngày. Theo thống kê, chỉ có khoảng một đến năm người trên một triệu dân bị ảnh hưởng bởi hội chứng này. Đặc biệt, người Do Thái Ashkenazi có tỷ lệ mắc cao hơn so với các nhóm dân tộc khác. Tính đến nay, chỉ có khoảng 500 trường hợp được báo cáo trên các tạp chí y học.

Mặc dù 70% người mắc hội chứng Kleine-Levin là nam giới, nhưng tình trạng này không phân biệt giới tính và có thể ảnh hưởng đến cả nam và nữ. Các triệu chứng thường xuất hiện ở giai đoạn vị thành niên sớm và kéo dài trung bình 14 năm. Hội chứng Kleine-Levin được xếp vào nhóm rối loạn quá mức ngủ, cùng với chứng ngủ gật. Một đợt bùng phát của hội chứng này được định nghĩa là các triệu chứng kéo dài ít nhất hai ngày, trung bình kéo dài khoảng 10 ngày nhưng có thể kéo dài hàng tuần. Thậm chí, một số bệnh nhân có thể ngủ liên tục tới 70 ngày.

Trong các đợt bùng phát, người bệnh thường trải qua tình trạng đói dữ dội, xuất hiện ảo giác và có ham muốn tình dục cao. Các triệu chứng của hội chứng Kleine-Levin bao gồm buồn drowsiness cực độ, tăng cảm giác thèm ăn, tăng cân, ham muốn tình dục tăng cao, ảo giác, thay đổi hành vi, lo lắng hoặc trầm cảm và mất trí nhớ. Các đợt bùng phát có thể xảy ra đột ngột, làm tăng nguy cơ chấn thương nếu bệnh nhân vận hành xe cơ giới hoặc máy móc. Vì vậy, người mắc hội chứng này được khuyên ở nhà trong một môi trường an toàn trong các đợt bùng phát.

Nguyên nhân chính xác của hội chứng Kleine-Levin vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho rằng có thể do di truyền hoặc do một căn bệnh hoặc chấn thương gây tổn thương vùng dưới đồi, phần não chịu trách nhiệm điều chỉnh giấc ngủ. Một số trường hợp có thể được kích hoạt bởi nhiễm trùng, sử dụng chất, sang chấn đầu, gắng sức thể chất hoặc căng thẳng. Trí nhớ của bệnh nhân trong các đợt bùng phát bị hạn chế. Họ có thể ăn và sử dụng nhà vệ sinh, nhưng do sự mệt mỏi cực độ, họ gặp khó khăn với các chức năng thể chất ngoài các hành vi cơ bản này.

Điều trị hội chứng Kleine-Levin bao gồm các loại thuốc như lithium, steroid và thuốc kích thích để giảm tần suất, thời gian và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát. Trị liệu thường được khuyến nghị cùng với các phương pháp điều trị này để giúp bệnh nhân kiểm soát các triệu chứng như ham muốn tình dục quá mức, lo lắng và trầm cảm. Thông tin thêm về hội chứng Kleine-Levin có thể được tìm thấy tại https://en.wikipedia.org/wiki/Kleine%E2%80%93Levin_syndrome . Thông tin y tế nên được tham khảo từ các nguồn uy tín và các chuyên gia y tế có kinh nghiệm.