Một trường hợp gây chú ý gần đây tại Trung Quốc đã làm dấy lên cuộc tranh luận về việc đặt kỳ vọng của phụ huynh đối với con cái trong hệ thống giáo dục có tính cạnh tranh cao của nước này. Xiaokai, một thanh niên 18 tuổi đến từ tỉnh Hồ Nam, đã bị bố mẹ đuổi khỏi nhà và cắt nguồn tài chính sau khi không đạt được điểm số cao trong kỳ thi tuyển sinh đại học vừa qua.

Xiaokai đã gọi điện cho Đài truyền hình Hồ Nam để trình bày tình huống khó khăn của mình. Cậu cho biết đã bị cha mẹ bỏ rơi sau khi không đạt được điểm số như mong đợi trong kỳ thi cao khảo, một yếu tố quan trọng quyết định cơ hội vào đại học của các thí sinh. Với 575/750 điểm, Xiaokai không đủ điều kiện để vào các trường đại học hàng đầu Trung Quốc, thường được gọi là nhóm trường 985.

Theo ông Lou, cha của Xiaokai, con trai ông từng là học sinh xuất sắc nhưng đã giảm sút thành tích gần đây do quá mải mê với điện thoại di động. Ông Lou cũng cho biết đã mua điện thoại di động cho Xiaokai theo yêu cầu của cậu, nhưng sau đó Xiaokai đã lạm dụng điện thoại và thậm chí trốn học để chơi game.

Ông Lou và vợ đã đặt nhiều kỳ vọng vào Xiaokai và hy vọng cậu có thể vào một trường đại học hàng đầu. Tuy nhiên, với điểm số hiện tại, họ lo ngại rằng Xiaokai sẽ không thể đạt được mục tiêu này. Kết quả xét tuyển đại học sẽ được công bố vào giữa tháng 7, và trước đó, bố mẹ Xiaokai đã thông báo với cậu rằng nếu không vào được nhóm trường 985, họ sẽ không hỗ trợ tài chính cho việc học đại học.

Xiaokai đã bị sốc và cảm thấy bị bỏ rơi khi phát hiện cha mẹ đã thay đổi mật mã cửa nhà và không cho phép cậu trở về. Cậu đã cố gắng liên lạc với mẹ và hỏi lý do, nhưng người mẹ đã trả lời rằng bà đang đi công tác và không biết mật khẩu mới. Bà cũng khuyên Xiaokai nên tự lập và không nên dựa dẫm vào bố mẹ.

Câu chuyện của Xiaokai đã nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc, gây ra nhiều tranh cãi về cách đối xử của bố mẹ cậu. Một số người cho rằng bố mẹ Xiaokai quá khắt khe và đặt quá nhiều áp lực lên con trai, trong khi những người khác lại cho rằng họ có lý do để thất vọng vì thành tích của cậu.

Nhiều người dùng mạng xã hội đã bày tỏ sự cảm thông với Xiaokai và đề nghị giúp đỡ cậu trong tình huống khó khăn này. Đồng thời, cũng có những người cho rằng đây là một bài học về tầm quan trọng của việc lập kế hoạch và quyết tâm trong việc học tập.

Roi mây, một công cụ quen thuộc trong nhiều gia đình Việt Nam, từ lâu đã được xem là biểu tượng của sự kỷ luật và nghiêm khắc. Tuy nhiên, việc sử dụng roi mây như một phương pháp giáo dục đã gây ra nhiều cuộc tranh luận về tính hiệu quả và tác động lâu dài của nó đối với sự phát triển của trẻ em. Anh Thành, một người đàn ông 35 tuổi tại Hà Nội, đã chia sẻ về những trải nghiệm của mình khi lớn lên trong một gia đình có quy tắc nghiêm khắc và hiện đang tìm kiếm cách dạy con hiệu quả mà không cần sử dụng đến đòn roi.

Bà Hoàng Thu Huyền, thạc sĩ tâm lý học lâm sàng trẻ em và vị thành niên, chỉ ra rằng nhiều phụ huynh đang cảm thấy bối rối về cách dạy con một cách hiệu quả. Theo bà, điều quan trọng là phải phân biệt giữa việc nuôi dạy con bằng kỷ luật, bằng bạo lực và để con tự do phát triển. Nuôi dạy con bằng cách cho phép trẻ tự do phát triển có thể dẫn đến việc trẻ thiếu kỹ năng tự kiểm soát, trong khi nuôi dạy bằng bạo lực có thể khiến trẻ sợ hãi và không hiểu đúng sai.

Bà Huyền cho rằng kỷ luật tích cực là cách tiếp cận tốt nhất trong việc giáo dục trẻ em. Cha mẹ cần xây dựng mối quan hệ với con dựa trên tình yêu thương và sự tôn trọng. Phụ huynh nên dành thời gian cho con, lắng nghe cảm xúc của con và cung cấp cho con những kỹ năng cần thiết, thay vì chỉ tập trung vào việc bắt lỗi. Khi trẻ mắc lỗi, cha mẹ cần giúp con nhận ra sai lầm và dạy con cách điều hòa cảm xúc.

Để chuyển từ phương pháp dạy dỗ bằng roi vọt sang kỷ luật tích cực, bà Huyền khuyên cha mẹ nên bắt đầu bằng việc dừng lại và xin lỗi con về những hành vi gây tổn thương trước đây. Sau đó, cha mẹ cần xây dựng lại mối quan hệ an toàn với con và áp dụng các biện pháp kỷ luật tích cực. Việc chuyển đổi này không phải là dễ dàng, nhưng đó là món quà lớn nhất mà cha mẹ có thể trao cho con.

Mục tiêu của việc giáo dục không phải là tạo ra những đứa trẻ biết sợ, mà là những đứa trẻ có trách nhiệm, có cảm giác về giá trị bản thân, biết yêu thương và tự điều chỉnh trong cuộc sống. Cha mẹ cần hiểu rằng, việc áp dụng kỷ luật tích cực không chỉ giúp trẻ em phát triển một cách toàn diện mà còn giúp cha mẹ xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn với con. Thông qua việc lắng nghe và thấu hiểu con, cha mẹ có thể giúp con phát triển những kỹ năng cần thiết để thành công trong cuộc sống.

Chuyển đổi sang kỷ luật tích cực đòi hỏi sự cam kết và nỗ lực từ cả cha mẹ và con. Tuy nhiên, với sự kiên nhẫn và tình yêu thương, cha mẹ có thể giúp con mình trở thành những cá nhân có trách nhiệm và tự tin. Và quan trọng hơn, cha mẹ cần nhớ rằng, việc giáo dục con không chỉ là trách nhiệm của một người, mà là của cả gia đình.