Trong lĩnh vực làm đẹp, các sáng kiến bền vững đã trở thành tiêu chuẩn cho cả các thương hiệu lớn và nhỏ. Việc sử dụng nhựa tái chế sau tiêu dùng, bao bì có thể tái sử dụng và quyên góp 1% cho các chương trình bảo vệ môi trường đã trở thành những bước đi phổ biến. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều thương hiệu hướng tới mục tiêu đầy tham vọng hơn bằng cách bảo tồn thiên nhiên.

Các công ty lớn như Natura &Co., L’Oréal Groupe và Clarins, cùng với thương hiệu chăm sóc tóc độc lập Rahua, đã phân bổ資金 để bảo vệ và phục hồi đa dạng sinh học hoặc mua đất để bảo vệ khỏi nạn phá rừng và khai thác. Những nỗ lực này vượt ra ngoài các chương trình trồng cây cho mỗi lần mua hàng thông thường và thay vào đó thể hiện một kỷ nguyên mới của tính bền vững trong ngành làm đẹp.

Ví dụ, Clarins đã công bố công khai vào năm 2019 về Le Domaine Clarins, một khu vực 200.000 acre mà thương hiệu đã mua ở dãy Alps để bảo tồn và nghiên cứu thực vật cho các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm. Sau đó, vào năm 2020, tập đoàn làm đẹp Brazil Natura &Co., từng sở hữu The Body Shop và Aesop, đã công bố kế hoạch bảo tồn lên đến 7,4 triệu acre rừng Amazon vào năm 2030. Đó là diện tích tương đương với bang Maryland.

Mặc dù phần lớn các công ty và thương hiệu có khả năng bảo tồn là lớn, với hàng triệu đô la trong tầm tay, nhưng sự tham gia của Rahua cho thấy rằng các thương hiệu độc lập cũng có thể đóng vai trò. ‘Bạn có thể làm cả hai – bạn có thể [ở trong] ngành làm đẹp và chăm sóc thiên nhiên cùng một lúc,’ Anna Ayers, đồng sáng lập Rahua cùng chồng Fabian Lliguin, cho biết.

Đối với Rahua, cách tiếp cận của thương hiệu này khác biệt so với các công ty khác vì đó là một nhiệm vụ hình thành thương hiệu, chứ không phải là thương hiệu hình thành nhiệm vụ. Ayers và Lliguin đã thành lập tổ chức phi lợi nhuận Ecoagents vào năm 2006, hoạt động để bảo vệ đa dạng sinh học, đất đai và động vật hoang dã của Amazon.

Rahua tái đầu tư 30% lợi nhuận vào các nỗ lực bảo tồn thông qua Ecoagents. Tổng thể, thương hiệu này kiếm được doanh thu hàng năm trong ‘tám con số thấp’, theo Farah Azmi, CEO của Rahua. Rahua được phân phối toàn cầu trên 300 nhà bán lẻ, bao gồm The Detox Market, Macy’s và Harrods.

Kể từ năm 2019, các khoản đầu tư của Rahua đã tập trung vào việc hỗ trợ các bộ lạc bản địa Ecuador mua đất đai của họ từ chính phủ. Tổng thể, Rahua đã bảo tồn 1,6 triệu acre Amazon, chủ yếu trên khắp Ecuador. Thương hiệu này dự định sẽ bảo tồn thêm 400.000 acre và mở rộng các nỗ lực đến Peru và Bolivia vào cuối năm 2025.

Khoảng 1,5 triệu người bản địa sinh sống ở rừng Amazon, với 385 nhóm bản địa chiếm khoảng 2,4 triệu km2. Một số nghiên cứu cho thấy rằng những nhóm này là những người bảo vệ chống lại nạn phá rừng, bảo vệ một số khu vực giàu carbon nhất của Amazon.

‘Nếu [người bản địa] có lối sống truyền thống, và nếu họ có một nguồn thu nhập thường xuyên cho phép họ duy trì lối sống truyền thống, những khu vực đó có thể trở thành nguồn bảo tồn,’ Aline Perez de Oliveira, Giám đốc tham gia doanh nghiệp của Mỹ Latinh tại tổ chức phi lợi nhuận The Nature Conservancy, cho biết.

Perez de Oliveira cho biết một trong những động lực đằng sau các nỗ lực bảo tồn của doanh nghiệp liên quan đến các mục tiêu khí hậu đầy tham vọng do các công ty lớn đặt ra. Để đạt được các mục tiêu khí hậu – nhiều mục tiêu trong số đó được đặt cho năm 2030 – các công ty phải gây áp lực xuống chuỗi cung ứng để tìm các cơ hội giảm carbon, và vì vậy họ đang xem xét cả cách tiếp cận từ trên xuống và từ dưới lên.

L’Oréal Groupe đã có kế hoạch bền vững toàn cầu For the Future trong 10 năm. Trước đây, các nỗ lực bền vững của họ tập trung vào các hoạt động nội bộ, bao gồm sản xuất. For the Future không chỉ bổ sung vào những lĩnh vực đó mà còn đưa vào nhận thức của người tiêu dùng và một khoản đầu tư 50 triệu đô la giữa năm 2020 và 2023 để phục hồi đa dạng sinh học bằng cách hợp tác với quỹ đầu tư tác động Mirova để quản lý các dự án đầu tư.

Mặc dù chương trình này nằm dưới sáng kiến For the Future của L’Oréal, nhưng đội ngũ YSL Beauty cho biết họ xem các nỗ lực của mình là một thực thể riêng biệt, đóng góp vào các mục tiêu bền vững rộng lớn hơn của L’Oréal Groupe.

‘Chúng tôi tin rằng mọi hành động, lớn hay nhỏ, đều có thể có tác động,’ Caroline Negre, Giám đốc Bền vững và Khoa học Toàn cầu tại YSL Beauty, cho biết. ‘Dù là thay đổi thói quen tiêu dùng của khách hàng bằng cách giáo dục họ về việc tái sử dụng hoặc hợp tác với các tổ chức phi chính phủ như Re:wild, chúng tôi tin rằng tất cả các hành động đều góp phần vào quest hướng tới một tương lai bền vững hơn.’

Một Loài Chim Di Cư Quý Hiếm Xuất Hiện Tại Việt Nam: Tín Hiệu Tích Cực Cho Bảo Tồn

Trong một phát hiện đáng chú ý, các nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga đã ghi nhận sự xuất hiện của hai cá thể Sẻ đồng ngực vàng (Emberiza aureola) tại đảo Ba Mùn, thuộc Vườn Quốc gia Bái Tử Long, tỉnh Quảng Ninh, vào tháng 5/2025. Loài chim di cư quý hiếm này hiện đang bên bờ tuyệt chủng ngoài tự nhiên và sự xuất hiện tại Việt Nam mang lại hy vọng cho nỗ lực bảo tồn.

Sẻ đồng ngực vàng, một loài thuộc họ Sẻ đồng (Emberizidae), chủ yếu phân bố tại khu vực Á – Âu. Trước đây, loài này từng có số lượng lên tới hàng chục triệu cá thể nhưng đã suy giảm hơn 90% trong vòng 40 năm qua do nhiều nguyên nhân như săn bắt trái phép, mất sinh cảnh và biến đổi đất nông nghiệp. Do đó, Sẻ đồng ngực vàng đã được xếp vào nhóm Cực kỳ nguy cấp (CR) trong Sách Đỏ của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) từ năm 2017.

Ở Việt Nam, Sẻ đồng ngực vàng là một loài chim trú đông rất hiếm gặp. Chúng thường di cư qua các khu vực Tây Bắc, Đông Bắc, Trung Trung Bộ và Nam Bộ. Loài này ưa thích sinh cảnh mở như trảng cỏ, đồng ruộng, rừng ngập mặn hoặc vùng cây bụi gần nguồn nước, và có thể sinh sống ở độ cao lên tới 1.730m. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, số lượng cá thể ghi nhận được ở nước ta ngày càng thưa thớt.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự suy giảm nghiêm trọng của loài chim này là nạn săn bắt để làm món ăn “đặc sản”, đặc biệt tại các quốc gia nằm trên tuyến di cư. Ngoài ra, việc thu hẹp diện tích rừng, chuyển đổi đất nông nghiệp và ô nhiễm môi trường sống cũng góp phần làm mất nơi cư trú của chúng.

Để bảo vệ loài chim quý hiếm này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 17/5/2022, yêu cầu thực hiện các giải pháp cấp bách nhằm bảo vệ các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam – trong đó có Sẻ đồng ngực vàng. Sự hiện diện của loài này tại Việt Nam không chỉ là một tín hiệu quan trọng cho sự bảo tồn của loài này mà còn đóng vai trò mắt xích quan trọng trong chuỗi thức ăn tự nhiên, góp phần duy trì cân bằng sinh thái.

Việc bảo vệ Sẻ đồng ngực vàng cũng giúp ngăn chặn sự suy thoái của các hệ sinh cảnh quan trọng – đồng thời thúc đẩy ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ động vật hoang dã, chống lại các hoạt động khai thác và buôn bán trái phép. Là loài di cư xuyên lục địa, việc bảo vệ Sẻ đồng ngực vàng không thể là nỗ lực đơn lẻ của một quốc gia. Việt Nam hiện đang đóng vai trò là điểm trú đông và hành lang di cư của loài này, do đó việc duy trì hệ sinh thái tự nhiên, đặc biệt tại các vườn quốc gia và khu bảo tồn, là yếu tố then chốt trong chương trình bảo tồn chung.

Hy vọng với phát hiện này và các nỗ lực bảo tồn, loài Sẻ đồng ngực vàng sẽ dần được bảo vệ và phát triển, góp phần vào sự đa dạng sinh học và cân bằng sinh thái trên toàn cầu.

Một nghiên cứu gần đây đã làm sáng tỏ nguồn gốc của khoai tây hiện đại, cho thấy rằng tổ tiên của loài củ này là kết quả của sự lai ghép tự nhiên giữa một loài cà chua hoang và một họ hàng xa có tên Etuberosum cách đây 9 triệu năm. Sự kiện này đã tạo ra một loài thực vật mới có khả năng hình thành củ, giúp cây trồng thích nghi với môi trường lạnh giá dần tại dãy Andes.

Trong công bố trên tạp chí khoa học Cell, một nhóm các nhà sinh học tiến hóa và chuyên gia giải mã gene quốc tế đã trình bày lời giải bất ngờ về nguồn gốc của khoai tây. Họ đã phân tích 450 bộ gene từ các giống khoai tây hoang và thuần hóa, và kết quả cho thấy khoảng 14 triệu năm trước, cà chua hoang và Etuberosum từng cùng tách ra từ một tổ tiên chung.

Đến khoảng 9 triệu năm trước, sự lai giống tự nhiên giữa hai nhánh này đã tạo ra loài cây có khả năng mọc củ, tiền thân của khoai tây hiện đại. Etuberosum chỉ gồm 3 loài, có hình dáng hoa và lá giống khoai tây nhưng không mọc củ. Các loài này hiện nay chỉ xuất hiện ở một số nơi biệt lập như đảo Juan Fernández giữa Thái Bình Dương và rừng nhiệt đới ở Chile.

Việc tiến hóa để mọc củ đã giúp khoai tây có lợi thế vượt trội trong môi trường khắc nghiệt, từ đó mở rộng chủng loài và tạo nên sự đa dạng phong phú như ngày nay. Giáo sư Sanwen Huang, chủ tịch Viện Khoa học nông nghiệp nhiệt đới Trung Quốc, trưởng nhóm nghiên cứu, chia sẻ rằng khám phá gene ẩn sau củ khoai tây có thể giúp các nhà nghiên cứu tạo ra giống khoai mới thích nghi tốt hơn với biến đổi khí hậu, sâu bệnh hay khô hạn.

Hiện đã có hơn 100 loài khoai tây hoang mọc củ, dù không phải loài nào cũng ăn được do chứa độc tố. Khoai tây hiện là cây lương thực quan trọng thứ ba toàn cầu, chỉ sau lúa mì và lúa gạo, góp phần vào 80% lượng calo nhân loại tiêu thụ. Hiểu được nguồn gốc tiến hóa của khoai tây có thể giúp các nhà nghiên cứu tạo ra giống khoai mới với đặc tính tốt hơn.

Tổ chức Lương nông của Liên Hiệp Quốc (FAO) đã quyết định lấy năm 2008 là Năm quốc tế khoai tây, nhằm tôn vinh giá trị của loại củ này. Khoai tây vẫn là cứu cánh tại nhiều vùng khô hạn, mùa hè ngắn và địa hình cao, nơi mà lúa hay ngô không thể trồng được. Và nguồn gốc kỳ lạ của loài củ này, một sự kết hợp tình cờ giữa hai giống cây chẳng liên quan, lại chính là điều khiến nó đặc biệt.

Tín chỉ carbon đang nổi lên như một công cụ quan trọng không chỉ trong việc giảm thiểu tác động môi trường mà còn gắn liền với các giá trị về lịch sử, văn hóa, nhân văn, tâm linh và sinh kế, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng. Tại Việt Nam, nhiều mô hình bảo tồn rừng và nông nghiệp bền vững đã được triển khai, mang lại hiệu quả tích cực trong việc giảm phát thải và bảo vệ môi trường.

Một trong những mô hình đáng chú ý là khu rừng đầu nguồn sông Ngàn Phố, được phục dựng bởi TS. Trần Thị Lành sau hơn 20 năm. Thay vì trực tiếp trồng rừng, bà Lành đã thành công trong việc thuyết phục cộng đồng địa phương tham gia bảo vệ và phục dựng rừng. Mô hình này không chỉ giúp hồi sinh cánh rừng mà còn giúp bảo tồn các giá trị văn hóa và tâm linh của cộng đồng dân tộc thiểu số. Qua đó, cho thấy rằng bảo tồn rừng không chỉ là phục hồi hệ sinh thái mà còn gắn liền với việc bảo vệ các giá trị văn hóa và sinh kế của cộng đồng địa phương.

Ngoài ra, mô hình lúa – tôm tại bán đảo Cà Mau do Kỹ sư Hồ Quang Cua triển khai cũng là một điển hình. Mô hình này không chỉ giúp tăng thu nhập cho nông dân mà còn giảm thiểu tác động môi trường thông qua việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững. Điều này cho thấy rằng phát triển nông nghiệp bền vững có thể đi đôi với việc bảo vệ môi trường và tăng cường sinh kế cho cộng đồng nông dân.

Tín chỉ carbon là một cơ hội lớn để các mô hình bảo tồn và nông nghiệp bền vững được nhân rộng. Tuy nhiên, để phát triển thị trường tín chỉ carbon hiệu quả, cần có sự hỗ trợ của Chính phủ và các tổ chức quốc tế. Việc tạo ra một thị trường tín chỉ carbon minh bạch và hiệu quả sẽ giúp các dự án bảo tồn và nông nghiệp bền vững có thêm nguồn lực để tiếp tục hoạt động.

Các chuyên gia cũng cho rằng, để tăng giá trị và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư, tín chỉ carbon cần có thương hiệu. Thương hiệu này có thể được xây dựng thông qua việc kể lại những câu chuyện về các dự án giảm phát thải và bảo tồn môi trường tại Việt Nam. Điều này không chỉ giúp nâng cao giá trị của tín chỉ carbon mà còn góp phần quảng bá các nỗ lực bảo vệ môi trường của Việt Nam ra quốc tế.

Tóm lại, tín chỉ carbon không chỉ là một công cụ giảm thiểu tác động môi trường mà còn là một cơ hội để Việt Nam phát triển bền vững và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai. Với những giá trị đi kèm, tín chỉ carbon có tiềm năng trở thành một phần quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu.