Trong những năm gần đây, nhiều phụ nữ vùng cao đã chọn khởi nghiệp với các sản phẩm địa phương như một hướng đi bền vững cho kinh tế nông thôn. Việc tận dụng các tài nguyên và đặc sản sẵn có tại địa phương không chỉ giúp phụ nữ tăng thu nhập mà còn góp phần vào việc bảo tồn và phát triển văn hóa, cũng như thúc đẩy sự phát triển kinh tế tại các khu vực này.

Với đặc thù về địa lý và văn hóa, các vùng cao thường sở hữu những sản phẩm đặc trưng mà nếu biết cách khai thác và chế biến có thể trở thành những mặt hàng có giá trị kinh tế cao. Một số sản phẩm phổ biến bao gồm các loại thảo mộc, đồ thủ công mỹ nghệ, thực phẩm đặc sản và các sản phẩm từ nông nghiệp như chè, cà phê, và các loại nông sản đặc hữu khác.
Để khởi nghiệp với các sản phẩm địa phương, phụ nữ vùng cao thường bắt đầu bằng việc nghiên cứu và xác định những sản phẩm mà địa phương họ có thế mạnh. Sau đó, họ tiến hành tìm hiểu về kỹ thuật chế biến, bảo quản và phân phối để đảm bảo sản phẩm không chỉ có chất lượng mà còn đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Một số mô hình thành công còn kết hợp với du lịch sinh thái hoặc homestay, mang lại trải nghiệm văn hóa đặc sắc cho du khách và tăng thêm thu nhập cho gia đình.
Cụ thể, chị Nguyễn Thị Hoa, một phụ nữ dân tộc thiểu số tại tỉnh Lào Cai, đã khởi nghiệp với mô hình trồng và chế biến chè Shan Tuyết. “Với lợi thế về đất đai và khí hậu, chè Shan Tuyết tại đây có hương vị rất đặc trưng. Ban đầu, tôi chỉ có một vài ha chè và tự tay hái, chế biến. Dần dần, nhờ sự hỗ trợ từ các chương trình khuyến nông và việc tham gia các khóa đào tạo về kỹ thuật và quản lý tài chính, tôi đã mở được một cơ sở chế biến nhỏ và tạo việc làm cho nhiều phụ nữ trong thôn”, chị Hoa chia sẻ.
Những mô hình như của chị Hoa đang ngày càng nhân rộng tại các vùng cao. Điều không chỉ giúp phụ nữ vùng cao tăng thu nhập, cải thiện điều kiện sống mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa và bảo vệ môi trường sinh thái. Bằng cách tham gia vào các hoạt động sản xuất và kinh doanh các sản phẩm địa phương, họ đã thể hiện khả năng lãnh đạo, sáng tạo và góp phần vào sự phát triển bền vững của kinh tế nông thôn.
Tuy nhiên, để phát triển bền vững, phụ nữ vùng cao vẫn cần sự hỗ trợ nhiều mặt từ chính quyền địa phương và các tổ chức xã hội. Sự hỗ trợ này không chỉ về tài chính mà còn bao gồm kiến thức, kỹ năng và tiếp cận với các công cụ, công nghệ hiện đại. Bên cạnh đó, việc xây dựng và phát triển các kênh phân phối, tham gia vào các hoạt động quảng bá sản phẩm cũng là những yếu tố quan trọng để các sản phẩm địa phương tiếp cận với nhiều thị trường hơn.