Tín chỉ carbon đang nổi lên như một công cụ quan trọng không chỉ trong việc giảm thiểu tác động môi trường mà còn gắn liền với các giá trị về lịch sử, văn hóa, nhân văn, tâm linh và sinh kế, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng. Tại Việt Nam, nhiều mô hình bảo tồn rừng và nông nghiệp bền vững đã được triển khai, mang lại hiệu quả tích cực trong việc giảm phát thải và bảo vệ môi trường.
Bà Betty Pallard tại Diễn đàn Net Zero 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới. Ảnh: Hoàng Anh.
Một trong những mô hình đáng chú ý là khu rừng đầu nguồn sông Ngàn Phố, được phục dựng bởi TS. Trần Thị Lành sau hơn 20 năm. Thay vì trực tiếp trồng rừng, bà Lành đã thành công trong việc thuyết phục cộng đồng địa phương tham gia bảo vệ và phục dựng rừng. Mô hình này không chỉ giúp hồi sinh cánh rừng mà còn giúp bảo tồn các giá trị văn hóa và tâm linh của cộng đồng dân tộc thiểu số. Qua đó, cho thấy rằng bảo tồn rừng không chỉ là phục hồi hệ sinh thái mà còn gắn liền với việc bảo vệ các giá trị văn hóa và sinh kế của cộng đồng địa phương.
Ngoài ra, mô hình lúa – tôm tại bán đảo Cà Mau do Kỹ sư Hồ Quang Cua triển khai cũng là một điển hình. Mô hình này không chỉ giúp tăng thu nhập cho nông dân mà còn giảm thiểu tác động môi trường thông qua việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững. Điều này cho thấy rằng phát triển nông nghiệp bền vững có thể đi đôi với việc bảo vệ môi trường và tăng cường sinh kế cho cộng đồng nông dân.
Anh hùng lao động, Kỹ sư Hồ Quang Cua tại Diễn đàn Net Zero 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới. Ảnh: Hoàng Anh
Tín chỉ carbon là một cơ hội lớn để các mô hình bảo tồn và nông nghiệp bền vững được nhân rộng. Tuy nhiên, để phát triển thị trường tín chỉ carbon hiệu quả, cần có sự hỗ trợ của Chính phủ và các tổ chức quốc tế. Việc tạo ra một thị trường tín chỉ carbon minh bạch và hiệu quả sẽ giúp các dự án bảo tồn và nông nghiệp bền vững có thêm nguồn lực để tiếp tục hoạt động.
Các chuyên gia cũng cho rằng, để tăng giá trị và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư, tín chỉ carbon cần có thương hiệu. Thương hiệu này có thể được xây dựng thông qua việc kể lại những câu chuyện về các dự án giảm phát thải và bảo tồn môi trường tại Việt Nam. Điều này không chỉ giúp nâng cao giá trị của tín chỉ carbon mà còn góp phần quảng bá các nỗ lực bảo vệ môi trường của Việt Nam ra quốc tế.
Hệ sinh thái Rừng – Rẫy – Ruộng tại khu rừng đầu nguồn sông Ngàn Phố.
Tóm lại, tín chỉ carbon không chỉ là một công cụ giảm thiểu tác động môi trường mà còn là một cơ hội để Việt Nam phát triển bền vững và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai. Với những giá trị đi kèm, tín chỉ carbon có tiềm năng trở thành một phần quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu.
