Một trường hợp ngộ độc hải sản nghiêm trọng đã xảy ra tại Việt Nam khi tám người thuộc hai gia đình tại Hà Tĩnh và Hải Phòng phải nhập viện cấp cứu sau khi ăn hải sản, bao gồm cả cá chình và cá hồng. Các bác sĩ đã chẩn đoán những người này bị ngộ độc ciguatera do ăn phải cá nhiễm độc tố ciguatoxin.
Ngộ độc ciguatera là một tình trạng ngộ độc hiếm gặp nhưng nguy hiểm, xảy ra khi ăn phải các loài cá sống ở rạn san hô đã tích lũy độc tố thần kinh cực mạnh tên là ciguatoxin. Độc tố này bắt nguồn từ một loại vi tảo nhỏ bé tên là Gambierdiscus toxicus, là thức ăn của nhiều loài cá ăn nhỏ, sau đó các loài cá này lại là thức ăn của các loài cá lớn hơn. Ciguatoxin không có màu, không mùi, không vị và không bị phá hủy bởi bất kỳ phương pháp chế biến nào, khiến việc phát hiện và phòng tránh trở nên khó khăn.
Quá trình tích lũy độc tố trong cơ thể cá có thể dẫn đến người ăn phải tới một lượng độc tố đủ gây ngộ độc. Các triệu chứng của ngộ độc ciguatera thường xuất hiện sau khi ăn từ vài giờ đến một ngày, bao gồm các vấn đề tiêu hóa như buồn nôn, nôn mửa, đau quặn bụng, tiêu chảy; các vấn đề thần kinh như tê, ngứa ran quanh miệng, môi, lưỡi rồi lan đến tay chân; và các vấn đề tim mạch như nhịp tim chậm, tụt huyết áp.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, cảnh báo rằng điều nguy hiểm nhất là ciguatoxin không bị phá hủy bởi bất kỳ phương pháp chế biến nào. Các triệu chứng thần kinh có thể kéo dài dai dẳng hàng tháng, thậm chí hàng năm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trung tâm Chống độc đã tiếp nhận nhiều ca ngộ độc ciguatera và điều trị thành công, tuy nhiên việc phòng tránh là rất quan trọng.
Các bác sĩ khuyến cáo người dân không nên ăn nhiều các loại cá nguy cơ cao gây ngộ độc ciguatera, và không ăn các nội tạng của cá vì là nơi tập trung nhiều độc tố. Việc nâng cao nhận thức về nguy cơ của ngộ độc ciguatera và các biện pháp phòng tránh là cần thiết để bảo vệ sức khỏe của cộng đồng. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về thực phẩm hoặc xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, người dân nên lập tức tìm kiếm sự hỗ trợ y tế.
Thông tin về các loại cá có thể gây ngộ độc ciguatera và cách phòng tránh có thể được tìm thấy trên các trang web y tế uy tín.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cung cấp thông tin về các loại ngộ độc thực phẩm, bao gồm cả ngộ độc ciguatera.
