Cuộc chuyển đổi số đang diễn ra chóng mặt và đã tác động mạnh mẽ đến nhiều lĩnh vực, trong đó có nghề kế toán. Không còn đơn thuần là nhiệm vụ ghi sổ và quản lý tài chính, kế toán viên hiện nay cần phải có tư duy phân tích, khả năng ứng dụng công nghệ và tham gia vào các quyết định chiến lược của doanh nghiệp. PGS.TS Bùi Quang Hùng, Phó Giám đốc Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh, nhận định rằng sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), phân tích dữ liệu và tự động hóa đã thay đổi bộ mặt nghề kế toán.
Theo ông, nhiều công việc kế toán hiện nay đã được thực hiện tự động bởi máy móc và phần mềm, điều này đòi hỏi kế toán viên phải nâng cao năng lực để thích nghi với môi trường làm việc mới. Họ cần có tư duy phản biện, khả năng phân tích dữ liệu một cách sâu sắc và đưa ra các khuyến nghị chiến lược cho doanh nghiệp. Việc này không chỉ đòi hỏi kiến thức chuyên môn vững vàng mà còn cần kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm và tư duy sáng tạo.
Hiện nay, công việc của một kế toán viên không còn bị giới hạn trong phạm vi thu thập, ghi chép và lập báo cáo tài chính. Để đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và nhà đầu tư, người làm nghề kế toán cần phát triển tư duy logic, khả năng phân tích và diễn giải dữ liệu một cách chính xác. Họ không chỉ là người ghi sổ mà còn đóng vai trò như cố vấn tài chính, giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt.
Thêm vào đó, với sự ra đời của các chuẩn mực báo cáo mới như báo cáo tích hợp và báo cáo về môi trường, xã hội và quản trị (ESG), yêu cầu từ nhà đầu tư và cơ quan quản lý ngày càng cao. Các doanh nghiệp cần phải minh bạch và công khai thông tin về hoạt động môi trường, xã hội và quản trị của mình. Điều này đặt ra thách thức cho ngành kế toán – kiểm toán trong việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực có đủ năng lực và kỹ năng đáp ứng yêu cầu.
Trước những thay đổi này, nguồn nhân lực ngành kế toán – kiểm toán cần trang bị kỹ năng mới để thích nghi và phát triển. Một trong những kỹ năng quan trọng là kỹ năng số và công nghệ, bao gồm hiểu biết về trí tuệ nhân tạo, tự động hóa quy trình và các công cụ phân tích dữ liệu hiện đại. Tư duy phân tích, phản biện và khả năng làm việc linh hoạt cũng là những yếu tố không thể thiếu. Bên cạnh đó, ý thức về đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm xã hội ngày càng được chú trọng.
Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh đã nhận thức được nhu cầu này và đã phối hợp với Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh Quốc (ACCA) để đưa vào hoạt động Trung tâm thi chứng chỉ ACCA trên máy tính. Sự hợp tác này mở ra cơ hội tiếp cận chứng chỉ nghề nghiệp uy tín cho sinh viên và cộng đồng hành nghề kế toán – kiểm toán tại Việt Nam. Chứng chỉ ACCA không chỉ là giấy tờ chứng minh năng lực chuyên môn mà còn là cầu nối giúp kế toán viên tiếp cận với kiến thức và kỹ năng mới nhất của ngành, từ đó nâng cao vị thế và cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.
Tóm lại, sự thay đổi trong công việc kế toán và yêu cầu ngày càng cao từ thực tiễn doanh nghiệp đang đòi hỏi sự thay đổi nhanh chóng từ phía các cơ sở đào tạo và chuyên gia kế toán. Qua việc trang bị kỹ năng mới và thúc đẩy hợp tác với các tổ chức quốc tế, Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh đã thể hiện cam kết trong việc nâng cao chất lượng đào tạo kế toán – kiểm toán, đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
