Biến đổi khí hậu đang có những tác động nghiêm trọng đến giá thực phẩm cơ bản trên toàn cầu, đồng thời gây ra những rủi ro rộng lớn hơn đối với xã hội. Một nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng thời tiết cực đoan trong những năm gần đây đã làm tăng giá của nhiều loại hàng hóa thiết yếu, từ rau củ ở California đến cà phê ở Brazil. Các điều kiện thời tiết cực đoan, vượt qua mọi tiền lệ lịch sử trước năm 2020, đã làm tăng giá thực phẩm trong ngắn hạn.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích 16 ví dụ tại 18 quốc gia, nơi giá cả tăng đột biến trong ngắn hạn do nắng nóng cực đoan, hạn hán hoặc mưa lớn trong giai đoạn 2022-2024. Kết quả cho thấy, tại California và Arizona, giá rau củ tăng tới 80% vào tháng 11/2022 so với cùng kỳ năm trước do hai bang này trải qua nắng nóng khắc nghiệt và thiếu nước vào mùa hè. Tương tự, ở Hàn Quốc, giá bắp cải tăng 70% vào tháng 9 năm ngoái sau đợt nắng nóng vào tháng 8.
Không chỉ dừng lại ở đó, giá dầu ô-liu tại châu Âu đã tăng 50% vào tháng 1/2024 sau đợt hạn hán kéo dài ở Ý và Tây Ban Nha trong các năm 2022 và 2023. Tại Mexico, giá trái cây và rau củ tăng 20% trong cùng tháng do một trong những đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong thập kỷ qua. Nhật Bản cũng chứng kiến giá gạo tăng vọt 48% vào tháng 9/2024 sau một đợt nắng nóng kỷ lục.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng giá ca cao toàn cầu tăng tới 280% vào tháng 4 năm đó do nắng nóng tại Ghana và Bờ Biển Ngà. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn có những tác động dây chuyền đến xã hội. Thực phẩm lành mạnh thường đắt hơn các lựa chọn kém lành mạnh, vì vậy khi giá tăng, các hộ gia đình thu nhập thấp có xu hướng cắt giảm các loại thực phẩm bổ dưỡng như trái cây và rau củ.
Việc cắt giảm tiêu thụ thực phẩm lành mạnh có thể dẫn đến những rủi ro về sức khỏe, như suy dinh dưỡng, tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim mạch. Hơn nữa, việc giá thực phẩm tăng do thời tiết cực đoan cũng làm trầm trọng thêm lạm phát nói chung, có thể dẫn đến bất ổn chính trị và xã hội. Đây là một vấn đề cần được quan tâm và giải quyết trên quy mô toàn cầu, đòi hỏi sự hợp tác của các quốc gia và các tổ chức quốc tế để giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đối với an ninh lương thực và sức khỏe cộng đồng.
