TP. Hà Nội đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm chuyển đổi từ xe máy xăng sang xe máy điện, phù hợp với Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, quá trình này đang đặt ra nhiều thách thức đối với các nhà sản xuất và ngành công nghiệp xe máy. Việc chuyển đổi quá nhanh có thể gây áp lực nghiêm trọng lên toàn bộ ngành công nghiệp, từ khâu sản xuất, phân phối đến dịch vụ hậu mãi.
Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) cho rằng, việc chuyển đổi đột ngột sang xe điện sẽ gây lãng phí lớn các nguồn lực đã bỏ ra và làm suy giảm hiệu quả thực thi các chính sách môi trường. Đồng thời, hệ thống gần 2.000 đại lý xe máy xăng hiện nay có nguy cơ bị tê liệt do doanh thu sụt giảm đột ngột. VAMM cũng nhấn mạnh rằng, khoảng 200 nhà cung ứng linh kiện, chủ yếu phục vụ động cơ đốt trong, sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp, kéo theo nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng. Tác động lan tỏa sẽ ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn lao động, đe dọa sinh kế và tạo áp lực lớn lên an sinh xã hội.
Các chuyên gia cho rằng, lãnh đạo thành phố cần nhìn nhận thẳng thắn những thách thức về hạ tầng, quản lý, an sinh xã hội cũng như căn cứ khoa học cho từng bước thực hiện. Việc thực hiện cần có một lộ trình hợp lý với thời gian chuẩn bị dài hơn từ 3-4 năm. Việc chuyển đổi phương tiện không nên chỉ coi là bài toán kỹ thuật hay hành chính đơn thuần, mà cần gắn với một lộ trình linh hoạt, có bước đi phù hợp thực tế, giúp người dân có đủ thời gian, điều kiện thích ứng, tránh gây xáo trộn đời sống người dân và đảm bảo hiệu quả chuyển đổi thực chất.
Khi quá trình này được thực hiện đồng bộ, từ phát triển hạ tầng giao thông công cộng, kiểm soát khí thải, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, đến hoàn thiện hệ thống chính sách, TP. Hà Nội hoàn toàn có cơ sở để trở thành hình mẫu cho các đô thị khác trong hành trình xanh hóa giao thông và cải thiện môi trường sống.
Các cơ quan quản lý Nhà nước cũng cần thời gian để nghiên cứu, tham vấn chuyên gia và xây dựng hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật, quy chuẩn an toàn và các quy định pháp lý phù hợp với đặc thù của xe điện. Đồng thời, cần sớm ban hành chính sách khuyến khích chuyển đổi, bao gồm hỗ trợ tài chính, ưu đãi thuế và tín dụng – nhằm tạo điều kiện cho người dân tiếp cận phương tiện mới.
Trước những thách thức và cơ hội này, TP. Hà Nội cần cân nhắc kỹ lưỡng và xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp, nhằm đảm bảo hiệu quả chuyển đổi thực chất và giảm thiểu tác động tiêu cực đến người dân và doanh nghiệp. Việc chuyển đổi sang xe máy điện là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện môi trường sống và phát triển bền vững, nhưng cần được thực hiện một cách thận trọng và có kế hoạch.
Để đạt được mục tiêu này, TP. Hà Nội có thể tham khảo kinh nghiệm của các thành phố khác trên thế giới, như Tokyo (Nhật Bản), Paris (Pháp), hay Singapore, trong việc triển khai các chính sách và giải pháp hỗ trợ chuyển đổi sang xe điện.
